سال «خواندن» سال تقویت فرهنگ مطالعه است

بیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور سال 95 را به‌عنوان سال «خواندن» معرفی کرده و از تداوم برگزاری دوره‌های مشاوره کتابدار در قالبی نو خبر داد.

به گزارش روابط عمومی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، دومین بخش از مصاحبه دبیرکل نهاد به موضوعاتی همچون سال خواندن در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و اقدامات متناسب در این خصوص می‌پردازد.

سال «خواندن» در نهاد کتابخانه‌ها گامی برای تقویت فرهنگ مطالعه است

مختارپور، ترویج کتابخوانی و تمامی امور مرتبط با تحقق این هدف را وظیفه همیشگی نهاد دانست. وی سال 1395 را به‌عنوان سال «خواندن» در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور معرفی کرد و در خصوص دلایل این نامگذاری اظهار داشت: بر اساس مطالعات و تحقیقات انجام شده،‌ تمامی پژوهشگران و برنامه‌ریزان فرهنگی کشور به این مسأله اذعان دارند که در حال حاضر کشور ما با کمبود منابع مطالعاتی، به ویژه کتاب مواجه نیست؛ حتی به تعبیری می‌توان گفت مشکل عدم دسترسی به کتاب، وجود ندارد؛ البته تا سرانه‌های مطلوب کتاب، کتابخانه و مطالعه فاصله زیادی داریم، ‌اما با پیشرفت فناوری‌های جدید، امروز علاوه بر انواع کتابخانه‌ها، دسترسی به منابع از طریق تلفن‌های همراه نیز میسر است. بنابراین نمی‌توان گفت تنها مشکل، کمبود کتاب است؛‌ بلکه مشکل اصلی، کتاب نخواندن است؛ در واقع عموماً کتابخوانی در کشور ما امری رایج و متداول نیست. فرهنگ کتابخوانی باید نهادینه شود، آن زمان است که همچون بسیاری از جوامع دنیا،‌ مردم به جای اشتغال به بازی و پیامک‌های تفننی در اماکن عمومی، از هر زمانی برای مطالعه کتاب بهره می‌برند.

کتاب بخوانید و اشتیاق خواندن را به دیگران انتقال دهید

وی ادامه داد: برای تقویت و ترویج فرهنگ کتابخوانی،‌ گام اول اینست که خود را به رعایت تقاضایی که از دیگران داریم، متعهد کنیم. من نمی‌توانم خود از مطالعه کتاب دوری و در عین حال شما را به خواندن آن دعوت کنم. شما کتاب بخوانید و اشتیاق کتابخوانی را به دیگران انتقال دهید؛ البته منظور تنها خواندن کتاب نیست؛ باید مهارت‌های مطالعه و معرفی کتاب را هم آموخت؛ کتابدار خوب،‌ کتابداری است که بتواند پیوندی ناگسستنی بین مراجعه کننده و کتاب ایجاد کند تا به این ترتیب جذابیت کتاب و کتابخانه از او جدا نشود. لازمه این امر کسب مهارت‌ها و آموزش‌هایی است؛ تمامی برنامه‌های انجام شده در سال 1394 با هدف فراهم کردن مقدمات لازم برای این امر انجام شد؛ راه‌اندازی مدرسه اینترنتی خواندن، ارسال بسته‌های نورسیده‌ها و جزوات معرفی کتاب، برگزاری دوره‌های مشاوره کتابدار و مهم‌تر از همه نشست‌های کتاب‌خوان با توجه به این هدف انجام شد. در سال گذشته بیش از هزار و 50 نشست کتاب‌خوان در سراسر کشور برگزار شد؛ نشست‌هایی با این ایده، که چگونه می‌توان در مدت 5 الی 7 دقیقه،‌ کتاب را به گونه‌ای جذاب معرفی کرد.

دوره‌های مشاوره کتابدار به صورت مجازی برگزار می‌شود

مختارپور در اشاره به نحوه پیگیری برنامه‌های آموزشی نهاد در سال 95، بیان کرد: دوره‌های آموزشی مشاوره کتابدار، زین پس به شکل حضوری ادامه پیدا نمی‌کند؛ به این علت که در دوره‌های برگزار شده، که بسیار مورد استقبال واقع شد، با محدودیت‌های مواجه بودیم که همچنان ادامه دارد؛ به عنوان مثال، تعداد زیادی کتابخانه تک کتابدار داریم؛ کتابداران عزیز این نوع کتابخانه‌ها قادر به شرکت در هیچ دوره‌ای نخواهد بود چراکه حضور آنان به تعطیلی کتابخانه‌ها منجر می‌شود؛ در مقابل کتابخانه‌هایی هستند که افراد زیادی در آن شاغلند و امکان شرکت در تمامی دوره‌ها برایشان فراهم است؛ این مسأله گاهی شکل منطقه‌ای به خود می‌گرفت؛ یعنی گاه در یک شهرستان کسی قادر به شرکت در دوره مشاوره کتابدار نبود؛ در حالی که چه بسا در کتابخانه‌ای که تنها یک کتابدار دارد، نیاز به آموزش بیشتر است؛ از طرفی شرایط آب و هوایی در بعضی مناطق کشور به گونه‌ای است که امکان برگزاری دوره مشاوره کتابدار برای تمامی کتابداران سراسر کشور طی یکسال وجود ندارد. بنابراین هر چند این دوره‌ها بسیار مورد توجه قرار گرفت و گردهمایی کتابداران از استان‌های همجوار اوقات خوشی را برای آنان پدید آورد، اما در عین حال موجب حسرت کسانی می‌شد که قادر به مشارکت در این دوره‌ها نبودند؛ با این اوصاف، با وجود امکانات فضای مجازی در نهاد، پیشنهاد شد که از سال جدید دوره مشاوره کتابدار نیز همچون مدرسه خواندن به صورت مجازی ادامه یابد و آموزش‌ها در دسترس عموم کتابداران قرار گیرد.

حضور جمعیت‌های مردمی در نماز جمعه فرصتی برای سرمایه‌گذاری فرهنگی

حضور کتابخانه‌های عمومی در نماز جمعه تهران از دیگر اتفاقات ماه‌های پایانی سال 94 بود. دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در خصوص دلایل این حضور و شیوه‌های تداوم آن در سال جدید اظهار داشت: نمازهای جمعه، یکی از مراکز فرهنگی و به تعبیر مقام معظم رهبری، قرارگاه فرهنگی است و ابعاد مختلفی دارد؛ اقامه نماز و خطبه‌های ائمه جماعت یک بُعد آن است؛ حضور مردم، خانواده‌ها و کودکان که ساعاتی را آنجا سپری می‌کنند امکان خوبی برای سرمایه‌گذاری فرهنگی است. خوشبختانه به همت مدیریت مصلی بزرگ تهران امکانات فراوانی به لحاظ نمایشگاهی، سرویس‌های فرهنگی تبلیغاتی و اجتماعی فراهم است؛ طی جلساتی با مدیران محترم مصلی تهران، تصمیم بر آن شد که به صورت نمونه در محل مصلی مشارکتی فرهنگی داشته باشیم؛ این کار از دهه فجر آغاز شد و در سال 95 با برگزاری برنامه‌هایی متنوع و متعدد در قالب معرفی کتاب، عضو‌گیری برای کتابخانه‌ها، معرفی کتابخانه‌های کشور، معرفی کتاب‌های خوب، برگزاری نمایشگاه‌های موضوعی کتاب در مناسبت‌های مختلف و... ادامه خواهد یافت. امید است با تجربه این مشارکت فرهنگی در تهران، بتوانیم از اواسط سال جاری این برنامه را در سراسر کشور، متناسب با امکانات و اقتضائات گسترش دهیم.